Bebekler ne zaman konuşur sorusuna cevap niteliğinde, aydınlatıcı bir yazı hazırladık. Merak ediyorsanız hemen okuyun.
Bebekler ne zaman konuşur? Önce “anne” mi yoksa “baba” mı diye eşinizle tatlı çekişmelere girerken aklınızdaki asıl soru bu aslında; bebeğiniz ne zaman konuşmaya başlayacak. Haksız da sayılmazsınız; ne de olsa bir an önce büyümesi için sabırsızlanıyorsunuz. Üstelik çocuğunuzla iletişim kurmanın tadı da başka olacak. Ama işin sırrı biraz da burada; onunla kurduğunuz iletişim doğduğu andan itibaren başlıyor ve konuşmayı öğrenme sürecine de etki ediyor.
Bebeğim Ne Zaman Konuşur?
Bu soruyu tekrar tekrar sorduğunuzu duyar gibiyiz. Önce sizin beklentilerinizle ilgili bazı konuları açıklamakta fayda var ama. Bebeklerin genel olarak 2 yaşında konuşmaya başlaması bekleniyor. Bu yaşların artık dil gelişimini ortaya koyduğu yaşlar olduğunu düşünmek yaygın bir kabul. Bununla birlikte bebek daha 1 yaşındayken bile konuşmaya başlaması beklenebilir.
“Bebeğim ne zaman konuşur?” sorusunun cevabını her ebeveyn farklı zamanlarda alabilir. Bebeğinizin işitme duyusu ile ilgili hiçbir sorun yoksa ne zaman konuşmaya başlayacağı artık hem sizin ona olan etkinize hem de bebeğinizin kişiliğine bağlı oluyor.
“Aynı zekâ seviyesi ve kronolojik yaşta olmalarına rağmen çocuklar arasında dil gelişimi açısından çok farklılıklar olur. Bu, çocuğun kişiliği ile yakından ilgilidir. Elbette genetik faktörler de bu durumu etkiler.” – Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Gülşah Güven
Beklenti Ne Zaman Doruklara Ulaşmalı?
Her şeyden önce sabırlı olmanız önemli. Sürekli olarak bebeğinizin konuşmaya başlamasına odaklanmak, bir sorun olduğunu düşünmek mevcuttaki iletişiminizi de olumsuz şekilde etkiler. Doğumdan sonraki 2 – 3 ay çok fazla ses çıkarmıyor olsalar bile 4. aydan itibaren yavaş yavaş hecelemeler, belli hecelerin tekrarları duyulmaya başlanıyor.
Bu gibi gelişmelerin görüldüğü zamanların sonrasında ise hemen kelimeleri duymaya başlamayı beklememelisiniz. Ancak bu sürecin hem doğru hem de daha verimli bir şekilde geçmesi için bazı şeyler yapabilirsiniz.
“Çeşitli sesler çıkartmak önemli bir aşamadır çünkü gerçek diyalogların başlangıcıdır ve bebek seslerle deney yapmaya, tepki vermeye ve sosyal ilişkiler oluşturmaya başlıyor demektir.” – Sherry Artemenko
Aşama Aşama Gelişecek Bir Süreç
Hiçbir şey birdenbire olmaz. Konuşma süreci de aşamalar haline gerçekleşiyor. Bebeklerin konuşma süreçlerinde aşamaların nasıl geliştiğine bir göz atalım önce;
- 6 – 7 ay arasında anadilindeki kelimelere ait olan seslere benzer sesler çıkarmaya başlar.
- 7 – 10 ay arasında birbirini tekrar eden hecelerden oluşan “mama, dede, baba” gibi kelimeleri söylemeye başlar.
- 9 – 12 ay arasında sesler ile duyguları arasında bağ kurmaya başlar. Bir bakıma, hislerine tercüman olmaya başlar da diyebiliriz. 🙂 Bu süreçte, ses mekanizması üstündeki kontrolü de artmış olur.
- 12 – 18 ay arasında tam olarak anlaşılır kelimeleri söylemeye başlar. Tabii bu süreçte daha pek çoğunu duyacağınız soruları da sormaya başlar.
- 18 – 24 ay arasında ortalama olarak 25 sözcük öğrenmiş olan bebeğiniz konuşmaya çok hevesli olur.
- 2 yaşını bitirdiği zaman 50 – 100 kelime arasında sözcük öğrenmiş ve telaffuz edebiliyor olurken 3 yaşından sonra da düzgün cümleler kurmaya başlar.
Konuşmasanız da İletişim Kuruyorsunuz
Bu sürecin ilerleyişine etkiniz olmadığını düşünmeyin. Ailelerin, bebeklerinin her türlü gelişim sürecinde olduğu gibi konuşmayı öğrenme sürecinde de büyük bir etkisi oluyor. Bu süreçte bebeğinize daha bilinçli bir şekilde yardım etmek için yapabileceğiniz bazı şeyler de var;
- Daha 1 aylıkken bile onunla konuşup gün içinde yapacağınız aktivitelerden bahsedebilirsiniz. Örneğin; “Şimdi uyku zamanı, bebeğim birazdan uyuyacak.” diyebilirsiniz.
- Bebeklerin çıkardıkları sesler sizin için anlamsız olabilir ama bebeğiniz için anlamlı olacaktır. Bu yüzden “Ma ma” gibi iki heceli bazı sesler çıkardığı zaman siz de bazı objeleri gösterebilirsiniz; mesela, “Ma ma” derken mamasından bahsediyor olabilir ve siz de biberonunu gösterebilirsiniz.
- Bebekler işaret ederek de iletişime geçerler. Bebeğinizin neler işaret ettiğini izleyin. Örneğin bir oyuncağını işaret ediyorsa “Oyuncak mı?” diye sorarak onunla iletişime geçin ve doğru kelimeyi siz telaffuz edin.
- İşitme duyusu da konuşma becerisi üzerinde rol oynar. Bu yüzden her ne kadar sıkılsanız bile 1 yaşına geldiğinde, yaşına uygun olan kitapları tekrar tekrar okuyun, ses tonunuzu hikayeye ve hikaye kahramanlarına göre değiştirin. Mesela, bir tilki ile bir kuş aynı ses tonunda konuşmasın. 🙂
- Gün içinde de ses tonunuzun stabil olmamasına, ritminizin değişmesine dikkat edin. Sizi dinlemesi onun konuşma becerisine etki edecektir.
- Televizyon ve mobil cihazlarla olan aktivitesini ileriki zamanlarda kısıtlı tutun. Televizyondaki cümleleri zaten anlayamayacak olduğu için belli bir zaman içinde, sadece yaşına uygun olan programları izlemesini sağlayın.
Özetle; çorbada sizin de tuzunuz bulunacak. Her şeyi önce ailesinden öğrenecek minik bir insan yetiştiriyor olduğunuzu hep hatırlamalısınız. 🙂 Bununla birlikte doktoruna her gittiğinizde bu süreç içindeki gelişmeleri de paylaşabilirsiniz.
Ne olursa olsun bazı psikolojik ya da nörolojik sebepler de bebeğinizin konuşmaya başlamasını geciktirebilir. Aynı şekilde işitme duyusunda mevcut bir sorun da konuşma sürecini etkileyecektir. Aklınızda “Yenidoğan Bebeğim Ne Zaman İşitir?” gibi bir soru varsa, o konuda da hemen bilgi edinin.
