Doğum sonrası depresyonu (Postpartum) hakkında bilgi edinmek içinde bulunduğunuz tutarsız ruh hallerine bir açıklama getirebilir.
Doğum sonrası depresyonu doğum yapmış olan annelerin %10 – 20’sinin kendini içinde bulduğu psikolojik bir durumdur. Doğumdan sonra hormonal olarak geçireceğiniz değişimin psikolojik yansımalarının olması anormal bir durum değildir. Bununla birlikte çözümsüz de değildir.
Hayatınızın en önemli, zorlu ve güç gerektiren deneyimini yaşarken karşılaşabileceğiniz bu gibi durumlar hakkında bilgi sahibi olmanız birçok şeye açıklama getirmenizi sağlayacaktır.
Doğum Sonrası Depresyonu Nedir?
9 ay boyunca süren bir yolculuğun sonuna geldiniz. Fiziksel, kimyasal ve psikolojik olarak türlü değişimler geçirdiniz. Sonunda da bebeğinizi kucağınıza aldınız. Ancak yolunda gitmeyen bir şeyler var. İçten içe kendinizi yalnız, güçsüz ve umutsuz hissediyorsunuz. O zaman biraz sakinleşip ne olduğunu anlamaya çalışın. Çünkü bu doğum sonrası depresyonu olabilir.
Doğum sonrası depresyonu annelerin doğumdan sonra yaşadıkları, fiziksel ve kimyasal belirtileri de olan bir tür depresyondur. Aynı şekilde, yaşadığınız kimyasal, fiziksel ve sosyal değişimlerin bir sonucu olarak ortaya çıkabilir. Henüz kesin olarak bir bulgu söz konusu olmasa da bu duruma östrojen ve progestoron adı verilen üreme hormonları sebep olabilir. Bu hormonlar hamilelik süresi boyunca normalden 10 kat daha artar ve doğumdan sonraki 3 gün içinde de normale döner.
Doğum sonrası depresyonunun “Annelik Hüznü” ile karıştırılmaması da gerekir. Annelik Hüznü yaşanması durumunda 2 ya da 3 haftalık bir süreç söz konusu olup minör belirtilerden bahsetmek mümkündür. Tedavi gerektiren bir durum da söz konusu değildir.
Ancak doğum sonrası depresyonu tam olarak olumsuz duygu durumunun 3 haftadan da fazla sürmesi durumunda söz konusu olabilir ve mutlaka bir uzmana danışılması gerekir.
“Annelik hüznü doğumdan sonra başlar, duygusallıkta artış ve hassaslaşma gibi, depresyona göre hafif şikayetler vardır ve en geç 2 – 3 haftada ortadan kalkar. Sıklıkla tedaviye ihtiyaç duyulmaz. Ancak bu belirtiler ağır bir depresyonun öncül belirtileri de olabileceği için dikkatli olunmalıdır.” – Psikiyatri Uzmanı Dr. Gökşen Yüksel Yalçın
Doğum Sonrası Depresyonu Belirtileri Nelerdir?
Doğum sonrası depresyonu belirtileri arasında yalnızca zaman faktörü bulunmuyor. Bununla birlikte başka birçok belirti de yer alıyor.
Keyfiniz Olmayabilir
Yenidoğan annesi olarak her zaman size keyif veren aktivitelerin, ruhunuzda çiçek açtıran heyecanların bir şey ifade etmediğini hissedebilirsiniz. Doğum sonrası depresyonu yüzünden yakın çevrenizle görüşmekten kaçınmanız, hiçbir şey yapmak istemiyor oluşunuz gibi durumlar söz konusu olabilir. Bununla birlikte bebeğiniz ile yakınlaşmak ya da vakit geçirmeyi de istemeyebilirsiniz.
Kendinizi Yeteriz Hissedebilirsiniz
Doğum sonrası depresyonu yüzünden bebeğiniz için iyi bir anne olmadığınız gibi hatalı bir düşüncenin pençesine düşebilirsiniz. Mevcut depresyon yüzünden onunla yeterince vakit geçirmiyor olmanız sizi yetersiz hissettirebileceği gibi ona iyi bakamayacağınız gibi yanlış bir yargıya da sürükleyebilir.
Kendinize Bakmayabilirsiniz
Doğum sonrası depresyonu yaşayanlar saç taramak, duş almak, diş fırçalamak gibi en temel özbakım gereksinimlerini bile yerine getirmemeye başlayabilir. Bu durum içinde bulunduğunuz ruh halinden ileri gelir. Her ne kadar bu konuda uyarı alsanız da belirgin olarak bir toparlanma gözlemlenmesi mümkün olmaz.
Ağlama Krizleri Gelebilir
Doğum sonrası depresyonu belirtileri arasında yoğun ve sık ağlama nöbetleri de görülebilir. Bu durum “Annelik Hüznü” için de geçerli olsa da depresyon durumunda çok daha şiddetli şekilde ortaya çıkar. Sizi duygusal bir tepkimeye sokan şeyler spesifik olmaktan çıkar. Kendinizi hemen her şeye ağlarken bulabilirsiniz.
Uykusuzluk ve İştahsızlık Görülebilir
Uyku ve yemek yemede belirgin bir artış halinde olabileceği gibi azalma halinde de ortaya çıkabilir. Doğum sonrası depresyonu yaşayanlar uyumak istese bile uyuyamayabilir. Aksi de söz konusu olabilir; yataktan kalkamayacak kadar uyku hali olabilir. Aynı şekilde yemek yemede de durum bu şekilde olabilir; anne aşırı yemek yiyebilir ya da belirgin bir iştahsızlık halinde olabilir.
Ölüm Aklınızdan Sıkça Geçebilir
Doğum sonrası depresyonun en önemli belirtileri arasında da ölüm düşüncesi yer alır. İçinde bulunduğunuz durumun sizi umutsuzluk ve mutsuzluğa sürüklemesi, bu durumla başedemiyor olmanız kendinize ya da bebeğinize zarar verme düşüncesine kapılmanıza neden olabilir. Bu durum ciddi oranda tehlike de içerebilir.
Doğum Sonrası Depresyonu Nasıl Atlatılır?
Doğum sonrası depresyonu kendiliğinden geçer mi? Hayır. Bir kere daha belirtelim ki bu durum “Annelik Hüznü” ile karıştırılmamalıdır. Depresyon içindeyseniz psikolojik grafiğinizin bir uzman tarafından değerlendirilmesi ve gerekiyorsa da ilaçla tedavi edilmeniz gerekir. Bununla birlikte sizin de yapabileceğiniz bazı şeyler bulunuyor.
Egzersizi Asla Hafife Almayın
Dopamin, dopamin, dopamin! Egzersiz yapmak yaşamın her anında yaşam kalitenizi yükseltir. Birçok sağlık sorunu ile başa çıkabilmenizi sağlar. Bu durum doğum sonrası depresyonu için de geçerli. Gerek bebeğinizle çıkacağınız ufak yürüyüşler, bebeğiniz uyurken yapacağınız kısa ama etkili egzersizler ya da bebeğinize bakacak bir yakınınızdan yardım isteyerek sıkı bir şekilde ter atmak içinde bulunduğunuz durumda size yardımcı olacaktır.
Uykunun Önemini Aklınızda Tutun
Uyanıyor, yemek yiyor, gazı çıkıyor, altı değişiyor, uyuyor. Size hiç bitmeyecekmiş gelen bu kısa aralıklı periyotlar bir gün bitecek. O zamana kadar sizin de bebeğiniz kadar kendinize de iyi bakmanız gerekiyor. Bu yüzden de yorgun olduğunuzu hissettiğiniz her anda mutlaka dinlenmeye çalışın. 5 dakika bile sürecek olsa kendinizi yatağa bırakın ve uyuyamasanız bile gözlerinizi kapayın.
Sağlıklı Beslenme ve Takviye
Elbette her konuda olduğu gibi bunun için de doktorunuza danışmalısınız. Bununla birlikte doktorunuzun dediklerini de dinlemelisiniz. Canınız ne kadar çok yemek istese de size faydası olmayan yiyeceklerde aşırıya kaçmamanız ya da yemek istemiyor olsanız bile sağlıklı yiyecekleri tüketmeniz size destek olacaktır. Ayrıca Omega 3 gibi bazı takviyeler de bu süreçte güçlenmenizi sağlayabilir; tabii doktorunuzun onayı varsa…
Sosyal Yaşamdan Kopmayın
Bir bebeğiniz olmuş olabilir ve siz de doğum sonrası depresyonu ile zor zamanlar geçiriyor olabilirsiniz. Ancak bu durum geçici; yaşamdaki her kötü anınız gibi bu durum da geçecek. Bu yüzden sosyal yaşamdan kopmayın. Eşinizden olduğu kadar aileniz ve arkadaşlarınızdan da destek isteyin. Onlarla görüşün, diğer annelerle görüşün ve sandığınız kadar yalnız olmadığını her an hatırlayın.
Doktorunuza Güvenin
Birçok konuda kendi araştırmanızı yapabilir, içinde bulunduğunuz durumu ve doğum sonrası depresyonunu daha iyi anlamak isteyebilirsiniz. Ancak bu konuda bir uzmanın görüşünü ve yardımını almadan sakın tedavi uygulamaya kalkışmayın. İyi niyetli olsa bile yakın çevrenizdeki insanların görüşlerinin de bir uzman görüşü olmadığını unutmayın, her duyduğunuza inanmayın.
Unutmayın ki anne olmak hiçbir açıdan kolay değil. Yaşadığınız zorluklar sizi güçsüz ya da yetersiz de yapmaz; sadece biraz yardıma ihtiyacınız olabilir -ki bu da oldukça normaldir. Sizi seven insanlar, her zaman yanınızda olan eşiniz ve hayatınızın en kıymetli parçası olan bebeğiniz bu durumu aşmanızı sağlayacaktır.
Hem biliyor musunuz; biz de sizi çok seviyoruz. 🙂
